Sınavsız Geçiş Nedir ?

SINAVSIZ GEÇİŞ nedir?

Mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarından mezun olan öğrencilerin istedikleri takdirde bitirdikleri programın devamı niteliğinde veya buna yakın programların uygulandığı, öncelikle kendi Mesleki ve Teknik Eğitim Bölgesi (METEB) içindeki, daha sonra da bölgesi dışındaki meslek yüksekokulu ve açık öğretim ön lisans programlarına sınavsız olarak yerleştirilebileceği hükmünü getirmiştir. Bu yasa maddesiyle öğrenciler kendi alanlarındaki önlisans (2 yıllık) programlarına sınavsız olarak yerleştirilmektedir.

 

METEB nedir?

 

             METEB, bir veya daha fazla meslek yüksekokulu ile öğretim programları bütünlüğü ve devamlılığı içinde ilişkilendirilmiş mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarından oluşan eğitim bölgesidir. Her ilde bir mesleki ve teknik eğitim bölgesi bulunmaktadır. İfadeden de anlaşılacağı üzere Ankara, Giresun veya Tunceli birer METEB bölgesidir. METEB'in en önemli özelliği sınavsız geçişlerde adayın mezun olduğu bölümün bulunduğu il hangisiyse o ildeki tercih edilebilecek önlisans programlarında önceliğin o METEB bölgesi içinde olanlarda olmasıdır. Yani Turizm bölümü mezunu iki öğrenci de Ankara'da bir okulu seçmişse diğer koşullar saklı olmak kaydıyla Ankara ilinde ortaöğretimi okuyan öğrenci önceliklidir. ÖSYM Tercih klavuzunda Tablo 3A'da yer alan sınavsız geçişin yapılabileceği bölümler METEB'lere göre sıralanmışlardır.

 

SINAVSIZ GEÇİŞ ÖNCELİKLERİnelerdir?

1. Mezuniyet yılı daha büyük (yeni mezun) adaylara öncelik verilir. 

2. Aynı yıl mezun olan adaylar arasında öncelik okul türüne göre Anadolu Teknik Lisesi, Teknik Lise veya Anadolu Meslek Lisesi, Meslek Lisesi, çok eski yıllarda enstitü adı altında mezun olunan meslek lisesi sırasında verilir. 

3. Mezuniyet yılı ve okul türü aynı olan adaylardan aynı METEB içinde olanlara öncelik verilir. 

4. Mezuniyet yılı, okul türü ve METEB içi, METEB dışı bilgileri aynı olan adaylardan OBP(Ortaöğretim Başarı Puanı) 'si yüksek olanlara öncelik verilir.

5. Yukarıda sayılan tüm bilgileri aynı olan adaylardan doğum tarihi büyük (yaşı küçük olana öncelik verilir.

 

Sıralamadan da anlaşılacağı üzere birinci öncelik yeni mezunlardadır. Yani 2012 üniversite yerleştirmelerinde öncelik 2012 yılında mezun olacak öğrencilerdedir. 2012'de mezun olan tüm öğrenciler yerleştirildikten sonra sıra 2011 yılında mezun olanlara geçmekte, sonrasında yıllara göre bu durum devam etmektedir. Bu açıdan öğrencilerin haklarını kullanabilmeleri açısından mezun oldukları yıl yapacakları tercihlerde dikkatli olmaları gerekmektedir. 
Bölümü tercih eden adayların mezuniyet yılları aynı ise bu kez okulun türüne bakılır. Bu sıralama Anadolu Teknik Lisesi, Teknik Lise veya Anadolu Meslek Lisesi, Meslek Lisesi, çok eski yıllarda enstitü adı altında mezun olunan meslek lisesi şeklinde yapılır. 2012'de mezun olmuş adaylar içerisinde Anadolu statülü okullardan mezun olanların önceliği söz konusudur. 
Bu iki kriterin de aynı olması durumunda METEB'ten bahsederken sözünü ettiğimiz öncelik devreye girer ki aynı METEB bölgesi içinde olanların önceliği vardır. 
Bütün bunların aynı olması durumunda adayların OBP'lerine bakılır OBP'si yüksek olan aday önceliklidir. 
Bütün bunların aynı olması durumunda bölüme yerleştirilecek adayın tespiti yaşa göre yapılır ve yaşı küçük olan aday tercih edilir.

 

SINAVSIZ GEÇİŞLE İLGİLİ SIKÇA SORULAN SORULAR

1. Düz Lise mezunuyum sınavsız geçiş yapabilir miyim?

- Hayır. Sınavsız geçiş sadece Meslek Liselerinin ilgili alanından mezun olanlara sağlanan bir haktır.

2. Sınavsız geçiş kaldırılmış veya kaldırılacakmış doğru mu?

- Sınavsız geçişin kaldırıldığı söylentisi yıllardır var ama bu doğru değil. Sınavsız geçiş kaldırılmadı. Hatta 4+4+4 olarak bilinen yasada da var bu hak. Fakat özellikle üniversiteler sınavsız geçişe karşı durumdalar. Eğitim kalitesinin düşürüldüğü fikri zaman zaman açıklanıyor. Fakat mevcut durumda sınavsız geçiş kaldırılmadı.

3. Sınavsız geçişe ne zaman başvuru yapabilirim?

- Sınavsız geçiş başvuruları YGS başvuruları ile aynı tarihlerde yapılmaktadır.

4. Sınavsız geçişe nasıl başvuru yapabilirim?

- Sınavsız geçiş başvuru yapmak isteyenler YGS sınavındaki gibi sadece sınavsız geçişe başvurmak istiyorlarsa sınavsız geçiş ücretini bankaya yatırdıktan sonra bir başvuru merkezine gidip sınavsız geçiş başvurusu yapabildikleri gibi, ÖSYM´nin Aday İşlemleri Sisteminde kayıtları güncelse kendileri de başvurularını yapabilirler.

5. Sınavsız geçiş için başvurumu yaptım şimdi ne olacak? Tercihimi ne zaman yapacağım?

- Sınavsız geçiş için başvurduktan sonra aday LYS sınav sonuçlarının açıklanması sonrasında başlayacak Üniversite Tercih dönemini bekleyecektir. Sınavsız geçişe başvuran aday ÖSYM Tercih Klavuzunda yer alan ve kendisine sınav geçiş hakkı verilen bölümleri tercih ettiği anda sınavsız geçişe başvurmuş sayılacaktır. Özetle tercih sürecinde melek liseli olmayan adaylarla aynı prosedürü takip edecektir.

6. Sonuçlar ne zaman açıklanacak?

-Sınavsız geçiş başvuru sonuçları diğer yerleştirme sonuçları ile birlikte açıklanacaktır.

7. Çok eski yıllarda Meslek Lisesi mezunuyum. Halen sınavsız geçiş hakkım var mı?

- Yerleştirme öncelikleri göz önünde bulundurularak var . Ama yerleştirme önceliklerinden de anlaşılacağı üzere öncelik yeni mezunlardadır.

8. Daha önce sınavsız geçişle bir yere yerleştim, sınavsız geçişe yeniden başvuru yapabilir miyim?

- ÖSYM klavuzunda bu konuda bir engel yok. Başvuru yapabilirsiniz, fakat yukarıda da belirtildiği gibi öncelik yeni mezunlardadır. Aday yerleştirme olasılığı konusunda bir fikir edinmek istiyorsa istediği bölümün bir önceki yılki sonuçlarını incelemeli ve yerleştirme önceliklerinde hangi yıl mezunlarının yerleştiiğine bakmalıdır.

9. Meslek Lisesi mezunuyum, YGS sınavına da girdim ve iyi veya kötü bir puan geldi. ÖSYM beni sınavsız geçişle mi yoksa puanla mı yerleştirecek?

 

- Meslek Liseli olmayan bir öğrenci meslek liselilerin sınavsız yerleştikleri ve kontenjanı 10 olan bir bölüme başvuran 11. öğrenci olsun; bu öğrenci diğer 10 öğrenciden daha fazla YGS puanı bile alsa diğer 10 öğrenci sınavsız geçiş haklarından dolayı önceliklidir. Dolayısıyla sınavsız geçilen bölümlerde puan üstünlüğü ilgili meslek lisesi mezunu olmayanlar arasında geçerlidir.

 

10. Başvuru yaparken sadece YGS sınav ücretini ödedim sınavsız geçişe başvuru yapabilir miyim?

- Evet yapabilirsiniz. Ödediğiniz YGS başvuru ücreti sınavsız geçiş başvuru ücretini de kapsamaktadır.

11. Sınavsız geçişle açıköğretim okuyabilir miyim?

- Evet okuyabilirsiniz. Meslek liselerinin ilgili alan mezunları sınavsız geçişle açıköğretime yerleşebilirler.

12. Düz lise mezunuyum şansım nedir?

- Meslek liselilerin sınavsız geçişle başvuru yapabilecekleri bölümlerde öncelik meslek liseli öğrencinindir. Düz lise öğrencisi sınavdan tam puan bile alsa öncelik diğer öğrencidedir. Bölümü tercih eden tüm meslek liseliler önceliklerine göre yerleştikten sonra halen kontenjan boş ise bu durumda genel, anadolu veya fen lisesi mezunları puan üstünlüğüne göre yerleştirilirler.

13.Sınavsız geçişle yerleşilen bölümlere YGS puanıyla yerleşen öğrenciler de var. Bu meslek liseleri için nasıl bir durumdur?

-Her zaman öncelik sınavsız geçiş hakkı olan adaylardadır. Eğer kontenjan sınavsız geçiş hakkı olan adaylarla dolmazsa YGS puanıyla öğrenci alımı başlar. Yani meslek lisesi mezunu adaylar için herhangi bir olumsuzluk söz konusu değildir.

14.Bir bölümün YGS puanıyla mı öğrenci aldığını yoksa sınavsız geçişle mi öğrenci aldığını nasıl anlarız?

-Kılavuzda yerleştirme öncelikleri sütununda çeşitli harfler ve sayılar varsa bunun anlamı; bu bölüm sınavsız geçişle öğrenci almıştır. Dolayısıyla bu bölümü YGS puanıyla tercih etmeyi düşünen bir aday son derece dezavantajlı durumdadır.

Kılavuzda yerleştirme öncelikleri sütununda sadece ——- işareti varsa bunun anlamı; bu bölüm sınavsız geçişle öğrenci almış fakat kontenjan dolmadığı için YGS puanıyla öğrenci almaya başlamıştır. Dolayısıyla YGS puanıyla tercih edilebilir.

15.Sınavsız geçiş hakkı olduğu halde açıkta kalanlar var. Bu nasıl oluyor?

-Sınavsız geçiş hakkınızın olması mutlaka yerleştirileceğiniz anlamına gelmez. Sonuçta yerleştirmelerde de kendi içinizde öncelikler olacak. Bunlar sırasıyla mezuniyet yılı, okul türü METEB içi-dışı, OBP puanı ve doğum yılı'dır.

16.Bu yıl sınavsız geçişle yerleşsem seneye puanla tercih yapacak olsam okul puanımda herhangi bir düşme olur mu?

 

-Hayır okul puanınızda düşme olmaz.

 

17.Yerleştirme öncelikleri sütunundaki sayılar ve harfler ne anlama geliyor?

Meslek Liselerinin Tür Grup kodlarına baktığımızda;

1 (bir)  değeri, çok eski yıllarda karşılığı enstitü adı altında mezun olunan meslek lisesini ifade etmektedir.

2 (iki) değeri, meslek lisesi mezunu,

3 (üç) değeri, teknik lise veya anadolu meslek lisesi,

4 (dört) değeri, Anadolu Teknik Lisesi'ni ifade etmektedir.

Aşağıdaki resimde Kocaeli Üniversitesi, Kocaeli Meslek Yüksekokulu, Elektrik ve Elektrik 2.öğretim bölümlerine ait 2011 yılı yerleştirme değerleri yer almaktadır.

 

Üst satırdaki değerlere baktığımızda;

İlk sırada yer alan 11 değeri: Yerleşen son adayın mezuniyet yılının son 2 hanesini yani 2011 mezunu olduğunu,
3 değeri: Okul tür grubunu (3-Teknik Lise veya Anadolu Meslek Lisesi mezunu olduğunu)
D harfi: Programa METEB Dışından yani Kocaeli Mesleki ve Teknik Eğitim Bölgesi Dışından öğrenci alındığını (örneğin Bileceik, Bursa vb. olabilir)
93 sayısı ise: Son yerleşen adayın, doğum tarihinin son 2 hanesini göstermektedir. (Burada yer alan aday 1993 doğumlu imiş.)